De zinvolheid van deze tijd
De tweede lente in Corona-tijd. Deze tijd is misschien wel meer zinvol dan je in eerste instantie zou denken. Ook al doet het pijn, en voel je de weerstand. Als je weet dat je werkelijk tevoorschijn kunt komen in waarachtigheid, dan wil je er doorheen, toch?
Mwah…
“Een zinvolle tijd? Welnee. Ik zit gewoon te wachten tot we weer verder kunnen gaan met ons leven. Het is een gijzeling. Was dit allemaal maar voorbij.”
… zegt iemand. En dit lijkt misschien de stemming van velen. Zijn er wel mensen die deze lente werkelijk voelen als hoopvol en – zichzelf bevrijdend van meer dan alleen de lockdowns – de ramen open gooien?
Hoopvol
Zijn er mensen die vertrouwen hebben in wat er aan het gebeuren is en die zich geïnteresseerd openen naar het leven? Als ik in mijn omgeving een beetje doorvraag, blijken het er best veel te zijn, ja. Mensen die niet meer wachten op de terugkeer naar ‘normaal’. Mensen die zien dat het succes van de oude wereld door de mand is gevallen. Zij zijn goed wakker en willen in beweging zijn.
We leggen trouwens sowieso meer openheid aan de dag dan voorheen. Er mogen meer vragen gesteld worden over hoe het zit in jezelf en in de wereld. Gevoelens van angst, hoop, moed en verwarring zijn makkelijker aangeraakt en krijgen een plek in het dagelijkse gesprek. We ervaren contactmomenten daardoor al snel als wezenlijker. Ik zie dat we meer van onze binnenkant met elkaar delen. Er mag meer van ons zelf écht aan het leven mee doen.
Corona als Guru
In maart 2020 schreef ik:
“De oproep tot sociale onthouding confronteert ons met onszelf. Het dwingt een terugtrekking af uit de horizontale relaties. Het werpt ieder van ons terug op de eigen verticale lijn. Dat zo veel mensen nu zo diep in die uitdaging geplaatst worden, op wereldschaal, dat heeft geen enkele spirituele leider ooit voor elkaar gekregen. Geen grotere guru dan de corona?”
Presentie
Inmiddels zijn we een jaar verder. En het effect is groot. Opvallend veel mensen getuigen ervan dat ze zich ten diepste eigenlijk heel goed voelen en dat de sociale onthouding met hen iets bijzonders heeft gedaan. Er is een specifiek kenmerk wat zij met elkaar delen. Het lijkt om een nieuwe ervaring te gaan. Pogingen om er woorden voor te vinden, blijven eerst een beetje steken in gestotter. Wanneer je doorvraagt, blijken deze mensen het in essentie allemaal te hebben over een toegenomen intensiteit van aanwezigheid. Mensen geven aan dat ze zichzelf meer betekenis toekennen en meer gevoel hebben bij de eigen deelname aan de wereld. Een ervaring van zichzelf als het ware meer in te sluiten, zichzelf meer waar te nemen als onlosmakelijk deel van het geheel. Het gevoel ertoe te doen. Recht van spreken te hebben. Mee te tellen. Mee te doen.
Of zoals iemand in mijn netwerk zei:
“Het was vroeger normaal dat je in allerlei soorten van gezelschap maar voor een bepaalde laag in contact was met elkaar. Ik was wel betrokken op dingen en mensen maar nooit beginnend bij mezelf; nooit met mijn ‘álles’.”
Schuchtere Nieuwsgierigheid
Er zit een soort logica in. Als je met je energie niet naar buiten kunt werken, in de wereld, dan kun je, en moet je wel naar binnen werken. Dan gaat de energie naar jezelf. Daar verzamelt zich iets. Natuurlijk heerst er ook een gevoel van desoriëntatie over waartoe en waarheen, maar er kan zich ook iets voordoen wat lijkt op een soort rijping. Daarna komt mogelijk het ontpoppen: jezelf op een nieuwe manier willen laten zien na een metamorfose; je plek willen innemen, van binnenuit opengaan en je laten kennen met het resultaat van een innerlijke ontwikkeling.
Misschien is dat voor sommigen nog niet helemaal het geval, maar is het voor hen vaak wel al voelbaar dat de huidige situatie ze daartoe uitnodigt. Ze kunnen daarin meer vertrouwen voelen dan voorheen.
Losgeslagen pubers?
Er zijn natuurlijk ook wel tegenstemmen. We doen tegenwoordig allemaal mee, maar dan wel op een manier dat het alle kanten op gaat en dat iedereen zich overal mee wil bemoeien.
Een vriend schrijft:
“We hebben de autosleutels van de vrije meningsuiting gevonden en zijn nu met z’n allen aan het joy rijden op sociale media. Daar draaien we in rondjes en maken brokken zonder ergens op uit te komen.”
En er is nog wel meer waar we in onze roekeloosheid brokken mee maken.
Tja, misschien is dit een onvermijdelijke fase waar we doorheen moeten sinds we het ouderlijk huis van de geïnstitutionaliseerde samenleving van kerk en grote ideologieën hebben verlaten. We hebben geen vaste punten meer om ons op te oriënteren, en geen grote verhalen om voor te gaan. Maar we zullen toch vanzelf ook wel een keertje volwassen worden in deze houvast-loosheid?! Wellicht niet eens over een heel lange tijd.
Volwassenwording
Eens zullen we ons hoe dan ook bewust worden van onze zelfstandigheid en dat die de mogelijkheid geeft om verantwoordelijkheid te dragen. De keuze, die onze levens ineens niet meer leeg maakt, maar juist enorm zinvol. Als we ons verbinden aan onze naasten en onze primaire noden omdat we allemaal aardbewoners zijn. Het lijkt erop dat we op een collectieve laag iets aan het leren zijn: dat de enige weg eruit, is, om hierin te gaan en er doorheen te gaan.
Want hoe paradoxaal het ook mag lijken, het doelgerichte leven zoals we dat kenden, had weinig inhoud. Terwijl we de toekomst najaagden, werd het huidige moment steeds onbevredigender en moesten we ons geluk met steeds grotere snelheid najagen. Het is zinloos. Je haast je steeds meer en meer en je loopt dus alles mis. Het doelloze leven echter, zonder haast, mist niets, want alleen als er geen doel en geen haast is, staan onze zintuigen volledig open om de wereld te ontvangen.
Bevrijding
Vóór de coronacrisis, zaten veel meer mensen daarin vast dan nu. Vast in een opzwepend tempo en onvervulbaar streven. We jaagden met z’n allen de ene succesbeleving na de andere na. Die blinde verslaving lijkt sterk te zijn verminderd. Het is alsof we ons verlies aan het nemen zijn. Er komt iets tot ontspanning, weliswaar in een afgedwongen overgave, maar stel je voor dat je daadwerkelijk de aandacht blijvend verschoven hebt van toekomst-gedreven ambities naar de kunst om ergens in te verblijven. Komt er dan ook een rouwproces over op gang? Over al die illusies die we nagejaagd hebben?
We komen in ieder geval vanzelf terecht in de oefening om de huidige situatie niet alleen uit te houden, maar er ook in positieve zin aan deel te nemen. Mee te doen. Zo ligt er misschien wel een zeer wenselijke transformatie in die hele crisis besloten. Het proces van het verzamelen, inhouden, inkapselen, uitrijpen en daarna ontpoppen, dat is misschien niet comfortabel, maar verschaft uiteindelijk wel een bevrijding omdat we straks ergens aan voorbij zijn gegroeid.
Plek innemen
Ik ervaar zelf in ieder geval dat ik me vrijer en rustiger voel. Ik spreek meer vrijuit, en over dingen die ik eerder zou hebben willen inslikken. Ik krijg er zelfs serieuze respons op. Ik deel het achterste van mijn tong nu meer met anderen. Ik vind mezelf terug in een manier van denken en ervaren die door mijn omgeving voorheen vaak als naïef werd weggeschreven. Misschien doen ze dat nog steeds, maar ik ervaar het zelf niet meer zo. Ik sta veel meer aan mijn eigen kant. Waarom zou je dan nog terug willen naar ‘normaal’?
Welnee, laten we vooruitgaan en nú de aandacht besteden aan wat nú nodig is om het leven aan te gaan. Nu we de vaste oever hebben verlaten, en midden in de stroming zitten.
Veranderend zelfgevoel
Hoeveel mensen zouden dat hebben, die toename van vertrouwen op eigenheid? En wanneer komt er dan een wezenlijk kantelpunt? Is er misschien een stille revolutie gaande zoals we die nog niet eerder hebben gezien? Eentje die zich in alle subtiliteit voltrekt aan de binnenkant van de samenleving. Onzichtbaar voor het blote oog maar sterk als stromend water dat – dag in dag uit – de fundamenten wegspoelt van een oud bouwwerk. Een revolutie die zich afspeelt in de meest intieme ruimte die we kennen: in je zelfgevoel.
Oh boy, heb ik me gehaast…. en ook zo láng heb ik mij gehaast.
Het spijt me dat ik dat heb gedaan.
De hele tijd dat je je haast, ben je niet zo bewust als je zou kunnen zijn.
Je bent dingen aan het veroorzaken en bewerkstelligen,
in plaats van het gewoon te laten gebeuren.
Volg je me?
Bob Dylan
Dienstbaarheid
Het is niet langer normaal om de hele tijd zomaar ‘je eigen werkelijkheid te creëren’, oftewel, te doen wat je zelf wilt. Of dat we elkaar voortdurend beconcurreren en voorbijstreven. Het is ook niet langer normaal om ons van de pijn van een ander af te wenden. Eigen belang staat niet meer voorop. We zijn samen in een wereld waar iedereen wel ergens behoefte aan heeft, ergens kwetsbaar in is of iets van een ander kan gebruiken. We leren daardoor te relativeren.
We leren dat wat je wil en wat de realiteit nodig heeft, niet altijd hetzelfde is. We leren dat als je gaat wensen wat de realiteit nodig heeft, je perspectief op het leven verandert: je neemt verantwoordelijkheid voor je plek in het geheel en wordt dienstbaar. Zorgen voor elkaar, dat lijkt toch echt iets waar we eindelijk – na jaren van zelfzuchtig successtreven – onze aandacht op beginnen te richten.
Er is hoop in mensen,
niet in de maatschappij,
niet in systemen
maar in jou en mij.
Krishnamurti
Nieuwe verschijningsvorm
Voor de dag komen met een zelfpresentatie, daar ben ik tot nu toe te schuchter voor geweest, maar hier ben ik dan: een goed gelukte portretfilm van dit-ben-ik.nu!!
En voor wie het fijn vind om meer van mij te lezen: volg mij op Instagram met elke dag een denkstapje, associatie of inspiratie van mij!