Er bestaat vandaag de dag
geen grotere revolutionaire daad,
dan volwaardige relaties aangaan.

Systemische intelligentie is bij uitstek behulpzaam bij onze volwassenwording. Dat gebeurt in relaties. En waar heb je die nou eigenlijk niét?! Je persoonlijk leven, je gezin, je werk, alles tot en met de besturing en inrichting van de maatschappij, het gebeurt allemaal in relaties. Relatiekwaliteit beperkt zich niet tot jou als individu maar heeft verreikende effecten in de maatschappij.

Ik ben daarin net zoals jij: lerend. Ik groei zelf nog altijd aan dit werk. Ik zie het zo: je eigen unieke werking zit diep van binnen verankerd. Als een geschenk van het leven dat je van meet af aan in je draagt. Iets wat je in de loop van je leven vrij kan maken en wat tot bloei kan komen. Iets waarvan je de geschenken door kunt geven aan anderen. Floreren heet dat. En daarom nodig ik je uit: kom maar door met jezelf! 

We weten inmiddels dat systeemverandering onmogelijk is zonder persoonlijke groei. Daar is het nú de tijd voor. We leven op een sleutelmoment. Jij voelt het verlangen om uit het praten óver de wereld te blijven. Je wilt daadwerkelijk bijdragen aan wat nu dienend is, en jezelf daartoe als instrument inzetten. 

Relevanter dan wat je in het bedrijfsleven vaak ziet, universeler dan wat je in je eentje kan begrijpen, bezielder dan de wetenschap ons aan antwoorden geeft en liefdevoller dan de technologie. 

Om je heen zijn er ook best mooie initiatieven, goede bewegingen, het activisme en de innovaties. Maar jij wilt een spade dieper gaan. Het is allang niet genoeg meer om te zeggen dat de dingen ‘anders’ moeten. Je wilt begrijpen wát principieel ‘anders’ is, en hoe je dat sterker maakt. Systemische intelligentie geeft je in veel opzichten antwoorden op die behoefte.

Heb je er zin in om het aan te gaan met jezelf? Om samen op te trekken, om jezelf, je sociale omgeving en je initiatieven op een natuurlijke wijze te doen floreren, en om daarmee van meet af aan een herstellende impact te hebben op het geheel? 

Kies dan voor een principiële weg.

“Small islands of coherence in a sea of chaos
have the capacity to shift an entire system
to a higher order.” – Ilya Prigogine

Jezelf inbrengen om er samen uit te komen

De inzichten die ik met Ik & Jij voortdurend opdoe, wil ik in de praktijk brengen ten behoeve van het nieuwe ‘wij’. Daarom nam ik samen met anderen initiatief tot De Kracht van Samen: een leercommunity.
Ik & Jij maakt deel van uit van dit grotere verband. De Kracht van Samen is geordend als een ‘common‘, een groep samenwerkende mensen rondom een opgave. We bouwen – vanuit een systemisch-ecologische basis – aan de leercommunity. We oefenen voortdurend om onszelf in te brengen, om er samen uit te komen en we werken samen op basis van gedeeld eigenaarschap.

Common ground vanuit common sense

Overal klinkt de roep om meer gemeenschapszin. Maar wat maakt eigenlijk dat de mensen met wie je samenleeft en -werkt, ook daadwerkelijk instappen? Vooral als het iets is in gedeeld eigenaarschap? Wat maakt dat je zelf daadwerkelijk instapt? Hoe werk je met elkaar samen over de grenzen van persoonlijk bezit heen? En over de gevoelige grenzen van angst, manipulatie en macht? We zijn allemaal gesocialiseerd in een economische werkelijkheid van tekort en competitie. Hoe kom je dan tot vertrouwen?

De kennis van het systemisch werk brengt antwoorden op deze vragen. Antwoorden die doorwerken op de diepere lagen in onszelf. Je kunt, en hoeft niet langer de buitenstaander te zijn die moet knokken voor de zekerheid van een plekje in het systeem.

De common is juist een vertrouwensvolle manier van samenleven.
Je draagt er automatisch bij aan de tijdgeest van het nieuwe ‘wij’ en de cultuur van:

• communicatieve zelfsturing
• individueel gekozen samenhorigheid
• groeizaam partnerschap
  

De binnenboordmotor van maatschappelijke ontwikkeling
zit in persoonlijke levensverhalen van gewone mensen.

We zagen het zó voor ons, dat er zich een open en vriendelijke gemeenschap ontwikkelt die van zichzelf is. En die op nog onvoorziene manieren van betekenis is voor de wereld. Een groeizame omgeving waar mensen elkaar aan de lus van elkaars laarzen optrekken uit het gemodder van het dagelijks leven. En zo gebeurt het ook.

Het levert een praktijk op van regeneratieve emergentie, oftewel: herstellend en tevoorschijn komend. Wij weten immers ook niet waar het heen moet, maar het gezonde en herstellende komt vanzelf tevoorschijn als we in waarachtigheid contact maken met elkaar.
We staan open voor heling op alle niveau’s en we blijven er bij, bij wat er dan gebeurt. Wat we leren en ontwikkelen, wordt vastgehouden en geïntegreerd in ieders eigen innerlijke groei én in de groei en ontwikkeling van de community. Het is geen organisatie maar een beweging.
Wij zien de De Kracht van Samen niet als organisatie die wij moeten ontwerpen of besturen, maar als een sociale ordening die door bewustwordingsprocessen van binnenuit ontstaat. We zijn het zelf. Daarom weten we dat ons werk voeding oplevert voor een verdergaande samenhangende en praktische visie op wat we in de wereld aan het doen zijn en hoe dat in de vorm komt: een ecosysteem dat ons als mens insluit, onze kracht herstelt en ons voorbereidt op een ongewisse toekomst. 

Werken aan Sociale Regeneratie is trauma-geïnformeerd

Met alles wat je vandaag doet, kun je de puin ruimen van eerder aangebrachte schade en verontreinigingen.

Regeneratie betekent letterlijk ‘wedervoortbrengend’. Het is een ecologisch proces van herstel, genezing en vernieuwing. In de landbouw bedoelen we met de term ‘regeneratie’ dat je op zo’n manier te werk gaat, dat het bodemleven erdoor herstelt. Sociale regeneratie is op zo’n manier samenleven en -werken, zodat de gemeenschap waarin je bent ingebed erdoor herstelt. Sociale regeneratie is op zo’n manier aan je werkzame doelen werken, dat niet alleen jij zelf, je sociale omgeving én je initiatieven erdoor tot ontwikkeling komen, maar dat die er ook allemaal steeds gezonder op worden in fysiek, emotioneel en spiritueel opzicht. 

Voor sociale regeneratie moet je afgestemd zijn op alles wat er in je leeft: diepe gevoeligheden, verlangens én verwondingen.
Wat we nu wereldwijd met de aarde doen, komt voort uit wat we als mensheid onderling met elkaar hebben gedaan. Wat we met elkaar hebben gedaan, komt voort uit hoe we in het leven zijn gesocialiseerd. Dat is in de loop der eeuwen niet altijd liefdevol geweest. Sterker nog: we dragen een geschiedenis van gewelddadigheden in ons. Als we regeneratief willen werken, kunnen we daardoor niet anders dan trauma-geïnformeerd te werk gaan. De heling die je voor jezelf kunt vinden is tegelijkertijd de heling van die geschiedenis.

Wees niet bevreesd om heel dicht bij jezelf te blijven. Werken aan het bedorvene binnen je eigen bereik, is werken aan het bedorvene van de aarde als geheel. Dat ligt in elkaars verlengde. Het gaat niet om dáár en dán. Het is hier en nu. Vertrouw het jezelf toe en ga verder vanaf de plek waar je bent.

Het is een kunst en een kunde om transformatie op persoonlijk
en maatschappelijk vlak met elkaar te verbinden.

Jouw persoonlijke transformatie beperkt zich niet tot een individuele reis, met jouw afzonderlijke herstel als gevolg. Wie groeit, ontdekt hoe jouw vraagstukken verstrengeld zijn met je sociale omgeving en de context waarin jouw familiegeschiedenis plaatsvond. Voor wie als individu tot ontwikkeling komt, wordt het tegenwoordig daarom vaak moeilijk om de eigen plaats in het systeem nog te kunnen vinden. Je moet misschien zelfs de neiging onderdrukken om je helemaal terug te trekken uit het maatschappelijke veld.

Het heeft tegelijkertijd geen zin om de systeemwereld in z’n geheel aan te pakken. Dat is niet alleen een overweldigend groot gebaar dat gaat over iets wat je eigenlijk niet kunt behappen. Het is ook al tientallen jaren geprobeerd en niet gelukt. Andere mensen ‘mee’ krijgen met allerlei wereld-verbeterende activiteiten is onvruchtbaar gebleken.

Maar hoe zijn persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke ontwikkeling dan wél aan elkaar geschakeld? Het antwoord daarop kun je voelen in jezelf. In jou zelf grijpen persoonlijke en maatschappelijk ontwikkeling als radarwieltjes in elkaar. Dáárover gaat ontwikkelkunst. Er is een evenwichtige koppeling mogelijk en het is een kunst en een kunde om het dynamisch evenwicht van de tweezijdige ontwikkeling op passende wijze te leren balanceren.

Wij creëren de werkelijkheid niet als buitenstaander.
Deelname brengt nieuwe werkelijkheid voort.
Dat is de betekenis van het woord ‘mee-maken’.

Leer navigeren op waarheid in plaats van verouderde regels.

Jij kunt jouw positieve invloed uitoefenen, door je waarheid op te diepen en die op een evenwichtige manier in wezenlijk contact te brengen met je omgeving. Zo bewerkstellig je het dynamische evenwicht van de tweezijdige ontwikkeling. Precies wat we nu nodig hebben.
Dit gebeurt op de plek waar je bent. Door niet om de hete brij heen te draaien, maar in te stappen. Dan doe je wat er nodig is. En dat is vaak moeilijk genoeg.

Een van de grootste valkuilen van deze tijd is het aanhouden van oude spelregels, ideeën en gewoonten in nieuwe situaties. Daardoor doen mensen dingen waar ze het zelf niet mee eens zijn. Zo ontstaan er onverenigbaarheden in de werksystemen. Die lopen dan ook vast. En dit wordt alleen maar erger als je er niks principieels aan verandert. Catastrofale leerprocessen kun je het ook noemen. De kunst is om onwaarachtigheid te ontmaskeren en zodoende ontwikkelingen bij te sturen richting meer waarheid. Vaak wordt alles dan ook eenvoudiger.

Om deze kunst te leren beheersen, hoef je niet eerst een langdurige vakopleiding te volgen of eerst van leef- of werkomgeving te veranderen. De aangrijpingspunten voor jouw herstellende werking zijn er al lang in je dagelijks leven. Omdat het om zoiets eenvoudigs gaat als waarheid.

Kom tot ontwikkeling en neem je omgeving daarin mee.

Ga er mee aan de gang, versterk je waarachtigheid en geniet van het gezelschap om je heen. Je zult vanzelf meemaken wat er dan gebeurt, of je daardoor van bijvoorbeeld werkomgeving gaat veranderen en welke ontwikkelingsstappen je nog gaat maken.

Om te kunnen sturen heb je een verlangen nodig
en een verlangen ligt in ieders hart besloten.

Als je vanuit een ruimer perspectief kijkt, zie je dat we een uitweg zoeken uit een zogenaamd sociaal regelsysteem. Een regelsysteem kan van zichzelf geen verandering verwerken want het legt kennis en ervaring juist steeds vast in spelregels. Een maatschappij die zich binnen een regelsysteem verder wil ontwikkelen, maakt eigenlijk alleen maar méér regels.
Dit fenomeen heeft ons de afgelopen veertig jaar weliswaar geholpen om de samenleving te kunnen automatiseren, maar het heeft ook een groot nadeel. Met een regelsysteem kun je niet sturen. Om te kunnen sturen moet je een uitgangspunt en een richting hebben. Zonder dat je weet hoe je bij je doel komt. Maar het is in een regelsysteem alsof het stuur is vastgezet, als bij een stuurslot. Het gaat er in deze tijd om of we dit probleem kunnen overwinnen.

Daarom bewegen we automatisch toe naar een ‘systeem van communicatieve zelfsturing’. Een maatschappij waarin we niet meer alleen de bestaande regels volgen. Waarin het gaat om persoonlijke inbreng, initiatiefkracht en sociaal ondernemerschap in samenwerking. Aanpassing en gehoorzaamheid maken al meer dan een halve eeuw steeds meer plaats voor creativiteit. Die komt vanuit jezelf en vraagt om open communicatie en om afstemming met je omgeving. Deelname vanuit eigenaarschap. En om daar te komen hebben we elkaar nodig.
We hebben elkaars aandacht nodig. Om je vrij te maken van oude morele bindingen. Om te komen met wat daadwerkelijk van jou is. En om daarmee deel te kunnen nemen in oprechtheid.
 

Wie iets nieuws wil scheppen
moet nog steeds zijn materiaal gehoorzamen.

Wij zijn niet de schepper van onze werkelijkheid. We zijn schepper-en-schepsel in één. Alleen die paradox komt ergens in de buurt van een vol begrip van de complexiteit van het leven. En hoe je het ook wendt of keert. Nu we terecht zijn gekomen in het collectieve besef dat we als mens mede-veroorzaker zijn van de werkelijkheid, hebben we te leren wat elke kunstenaar moet leren: hoe beter je je materiaal gehoorzaamt, hoe meer vrijheid je hebt om iets nieuws te scheppen. En het materiaal is in dit geval de natuur: onze eigen natuur.

Als een woord als ‘economie’ de maatschappelijke omgang betekent met de wetmatigheden van het geld, dan zou je ‘systemie’ de maatschappelijke omgang kunnen noemen met de wetmatigheden van de liefde.

Systemisch werk gaat diep omdat het gaat over de natuurlijke logica van onze bestaansgrond. Het baseert zich daarmee op een fundamenteel realisme over de menselijke aard, de manier waarop wij liefhebben, waarop wij relaties onderhouden en de manier waarop wij samenleven. Systemie is onze ‘common ground’ en betreft onze verbinding met de natuur: de levensstroom zélf. We belichamen die en voelen die allemaal.

Systemie gaat daarmee niet alleen voorbij aan subjectieve meningen, religies en politieke overtuigingen, maar ook aan wetenschappelijke theorieën, wetten en mentale concepten, die altijd wel ergens verdwalen door de beperkingen van de persoonlijke of cultuurlijke tijdelijkheid van door mensen bedachte oplossingen. 

Wetten zijn afhankelijk van tijd en plaats.
Integriteit gehoorzaamt universele wetmatigheden.

De wetmatigheden van de liefde hebben we niet zelf bedacht, zijn universeel, betreffen de aangeboren menselijkheid en zijn verankerd in het lichaamsgevoel. Gevoel voor de wetmatigheden van de liefde hebben we allemaal. Het laat zien dat we één voor één allemaal een scherp meetinstrument zijn voor wat er gaande is in onszelf, in de samenleving en in de wereld. Ontwikkeling komt niet ’top down’ of ‘bottem up’ tot stand. Ontwikkeling komt tot stand van binnenuit.

Die aangeboren menselijkheid wordt door middel van het systemisch werk bevrijd van haar gijzelingen en hindernissen. Met systemische kennis kunnen we werken aan ons herstel van natuurlijke kracht en gezondheid, voor zover die geremd of gewond is. We vinden in ons eigen ecologisch bestaan de oplossingen voor zowel individuele als gemeenschappelijke hindernissen. We overbruggen daarmee culturele kloven. We leggen oude denkgewoontes bloot, lossen innerlijke tegenstellingen op, ontmaskeren illusies, neutraliseren hardnekkig wensdenken, maken remmingen door vroegere beschadigingen los en bevrijden zodoende de levensenergie die daarin bevroren is geraakt, bijvoorbeeld door oorlogen, economische uitbuiting en religieus geweld. We gaan op weg naar een volwassen, natuurbewuste versie van onszelf én bouwen aan een volwassen, natuurbewuste samenleving.

Breng jezelf in het spel.
Want leren kan je alleen samen.

Je krijgt bij Ik & Jij geen opleiding en ook geen training. Maar je kunt een leerpad bewandelen dat opent en dat ontwikkeling provoceert. Noem het een vormingsweg. Jij bent hoe dan ook zelf degene die op reis is.

Het draait niet om de modellen of de technieken die je zou kunnen aanleren, maar het gaat om jou en jouw innerlijk navigatiesysteem in interactie met je omgeving. De kwaliteit van de interventies is de kwaliteit van degene die intervenieert:

Jij dus.

Het verwerven van meesterschap is de verdienste van de leerling. Bij Ik & Jij ben je voortdurend uitgenodigd om jezelf te zien als leerling. Dat daar op den duur een zeker meesterschap uit voorkomt, dat is eigenlijk alleen maar logisch. Zolang je dat niet persoonlijk neemt, blijf je er vrij van om jezelf boven anderen te verheffen. In de leercommunity treffen we elkaar weliswaar ongelijk-vaardigheid maar nooit in ongelijk-waardigheid.

Ontwikkelen is een werkwoord. Een leerproces is altijd de vrucht van een leerling die zich inspant om zich iets eigen te maken. Wanneer je de concepten van een ander niet actief eigen maakt, blijven ze behoren tot de wereld van abstracte betekenisloosheid. Kennis te willen ‘bezitten’ is onzinnig. Kennis is iets wat je verwezenlijkt en belichaamt.